Większość z nas dziś porusza się wokół jednego tematu – KORONAWIRUSA. Część na bieżąco śledzi najnowsze doniesienia, inni starą się nie czytać „aby nie zwariować”. Bez znaczenia, jaką postawę przyjmiemy znajdą się „specjaliści” chcący zarobić na naszej naiwności i strachu.
Masowo pojawiają się suplementy, witaminy, nalewki chroniące przez zarażeniem SARS-CoV-2.
Ponadto wraca do łask dieta bezglutenowa, oczyszczanie itp. „nowinki”.
Jednak na chwilę obecną nie ma żadnych przesłanek aby zalecać przyjmowanie specjalnych suplementów, czy stosowanie diet na koronę. Ponadto należy pamiętać, że długotrwałe, restrykcyjne diety eliminacyjne, w tym diety oczyszczające/sokowe prowadzą do niedoborów witamin i minerałów, zmiany w składzie mikrobioty oraz stwarzają ryzyko rozwoju niedożywienia, a tym samym osłabiają układ autoimmunologiczny.
Co zatem możemy zrobić?
Zgodnie z zaleceniami znanych polskich epidemiologów, przejść na dietę roślinną, a już w szczególności unikać konsumpcji surowego mięsa i mleka.
Jeśli jest to dla Ciebie za trudne, staraj się ograniczać spożycie mięsa stopniowo zastępując je daniami z suchych nasion roślin strączkowych.
Takie postępowanie wpłynie także na twoje samopoczucie, odporność, masę ciała, rytm wypróżnień oraz zmniejszy ryzyko wystąpienia m.in. chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy.
Jak podnieść odporność?
- wzbogacenie dietę w czosnek, cebulę, naturalne źródła witaminy C jak acerola, aronia, papryka, porzeczki oraz inne warzywa i owoce, olej z czarnuszki, kiszonki,
- dbanie o własny mikrobom, co będzie możliwe dzięki stosowaniu powyższych zaleceń, jak również diety bogatej w błonnik, picie płynów niesłodzonych, unikanie nadmiaru cukru i tłuszczów zwierzęcych
- wysypianie się – niewyspany jesteś bardziej podatny na infekcje
- unikanie alkoholu i palenia tytoniu
- suplementację witaminę D – zwłaszcza teraz przy ograniczonej możliwości przebywania na powietrzu oraz kwasów tłuszczowych DHA i EPA
- bycie aktywnym fizycznie, obecnie wiele klubów sportowych proponuje takie rozwiązania on-line.
Niestety nie ma diety działającej prewencyjnie przed zakażaniem koronawirusem, ani suplementów leczących już zakażonych. Jednak najlepsze co możesz zrobić to poza przestrzeganiem zasad higieny dbać o siebie stosując między innymi powyższe zalecenia.
W sytuacji chorych z zdiagnozowanym COVID -19 żywienie należy dostosować do stanu pacjenta oraz chorób współistniejących.
W „Podręczniku prewencji i leczenia COVID-19” wydanym przez prof. Tingbo Lianga znalazł się rozdział o wsparciu żywieniowym.
Autor zwrócił uwagę, na fakt występowania u chorych zaburzeń składu mikrobioty jelitowej, w tym redukcję bakterii takich, jak lactobacillus i bifidobacterium. Sugeruje także badanie składu flory jelitowej w celu podjęcia właściwej probiotykoterapii.
Żywienie drogą przewodu pokarmowego jest najbardziej naturalne i powinno być wykorzystywane zawsze, gdy jest to możliwe. We wspomnianej publikacji autor zwraca uwagę na fakt roli żywienia enteralnego w utrzymaniu równowagi mikrobioty.
Zalecana jest wstępna ocena ryzyka związanego ze stanem odżywienia, funkcji przewodu pokarmowego oraz ewentualnego ryzyka aspiracji a w efekcie szybka interwencja żywieniowa, która poprawia rokowanie chorego.
Zalecenia chińskie są spójne z zaleceniami polskimi i tak przy braku przeciwwskazań należy żywić zbilansowaną dietą doustną.
W polskich warunkach szpitalnych może okazać się to trudne stąd pomocna może być żywność specjalnego przeznaczenia medycznego.
Wczesne wprowadzenie diety enteralnej poprawia barierę jelitową i zapobiega translokacji bakteryjnej.
Liang opisuje, iż pacjenci w stanie ciężkim często doznają uszkodzeń żołądkowo-jelitowych, które manifestują się gastroparezą, wzdęciami i biegunką.
U chorych zaintubowanych zaleca żywienie przez zgłębnik umieszczony za odźwiernik.
Dobór diety zależy od aktywności przewodu pokarmowego, w przypadku zaburzeń pracy jelit zaleca dietę peptydową, u pacjentów z sprawnym przewodem pokarmowym dietę bogato energetyczną, a u chorych na cukrzycę dietę regulująca kontrolę glikemii.
Zalecana w podręczniku podaż energii to 25-30 kcal/kg masy ciała oraz docelowo 1,2-2,0 g białka/kg m.c./dobę.
- Autorzy nie podają czy mowa tu o należnej czy aktualnej masie ciała.
Rekomendowana metoda podaży diety to metoda wlewu ciągłego przez pompę infuzyjną, rozpoczęta od małej dawki i stopniowo zwiększana zgodnie z tolerancją. Ponadto autor zaleca podgrzanie diety w celu zmniejszenia nietolerancji.
U chorych w podeszłym wieku z ryzykiem aspiracji oraz u pacjentów z występującymi wzdęciami zalecają doraźne wsparcie żywieniem pozajelitowym.
Zalecenia dotyczące żywienia zawarte w chińskim podręczniku są cenną wskazówką, w prowadzeniu chorych z COVID-19. Z uwagi na fakt, iż styl życia Polaków różni się od stylu życia Chińczyków można przypuszczać, iż podczas prowadzenia terapii żywieniowej będziemy musieli wziąć pod uwagę także inne choroby współistniejące oraz niedożywienie często występujące u chorych z wielochorobowością.
Źródła:
T. Liang, Handbook of COVID-19 Prevention and Treatment, First Affiliated Hospital, Zheijang University School of Medicine
https://informacje.pan.pl/index.php/informacje/materialy-dla-prasy/2909-koronawirus-zalecenia-immunologow, dostęp 29.03.2020